TÌM HIỂU VỀ CẢM BIẾN TỐC ĐỘ BÁNH XE
Với nhu cầu sử dụng xe ô tô rất cao như hiện nay, đồng thời sự an toàn đảm bảo trên những chuyến đi là rất cần thiết. Cảm biến tốc độ ô tô ra đời giúp người lái xe yên tâm hơn về vấn đề an toàn. Vậy cảm biến tốc độ ô tô là gì? Cấu tạo nguyên lý hoạt động ra sao? Theo dõi bài chia sẻ của AUTOTECH để rõ hơn nhé.
Cảm biến tốc độ bánh xe là gì?
Wheel speed sensor – cảm biến tốc độ bánh xe là một thiết bị điện tử có vai trò giúp hệ thống phanh EPS có thể kiểm tra và đảm bảo tốc độ quay của bánh, lực phanh, khả năng cân bằng của xe trong phạm vi cho phép.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Cảm biến tốc độ bánh xe trước và sau bao gồm một nam châm vĩnh cửu, cuộn dây và lõi từ. Vị trí lắp cảm biến tốc độ hay rôto cảm biến cũng như số răng của rôto cảm biến thay đổi theo kiểu xe.
Hệ thống cảm biến tốc độ xe hơi hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng từ. Bộ phận có cấu tạo nam châm ( vành xung) liên kết với bánh răng kim loại. Do đó, khi bánh xe quay, phần bánh răng này sẽ đồng thời chuyển động theo. Lúc này, các răng trượt qua nam châm sẽ tạo nên dòng điện xoay chiều, được hiểu là tín hiệu điện. Sau đó, các tín hiệu sẽ được báo thông qua số lượng xung, truyền vào bộ mạch cảm biến tốc độ và tính toán vận tốc của xe. Đây chính là nguyên lý làm việc của cảm biến tốc độ.
Khi phanh gấp ABS ECU điều khiển các bộ chấp hành để phân phối áp suất tối ưu cho mỗi xilanh thắng.
– Cụm điều khiển thủy lực hệ thống phanh hoạt động theo mệnh lệnh từ ECU, tăng, giảm hay giữ nguyên áp suất dầu khi cần, để đảm bảo hệ số trượt tốt nhất (10-30%), chống bó cứng bánh xe.
Hiện nay trên thị trường đang có 2 loại cảm biến đó là cảm biến kín và cảm biến hở.
- Cảm biến hở có cấu tạo gồm vòng kim loại và đầu đọc tách rời nhau. Điểm hạn chế của cảm biến này là dễ bị bám bụi, cát hoặc các mảnh kim loại. Điều này gây nên những tác động tiêu cực cho quá trình hoạt động của hệ thống, cụ thể là làm biến đổi dòng cảm ứng thu được. Trong trường hợp bộ phận gặp trục trặc, đèn báo ABS của phanh sẽ sáng.
- Cảm biến kín có thiết gồm nam châm và bánh răng kim loại khít lại với nhau nên khắc phục được tình trạng bị bụi bẩn bám vào. Do đó, loại cảm biến này ít phải bảo dưỡng, lau chùi và giúp phương tiện hoạt động ổn định và hiệu quả.
Dấu hiệu báo hiệu cảm biến tốc độ bị hỏng
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến lỗi cảm biến như: mạch cảm biến bị hư, giắc cắm bị lỏng, dây điện đứt… Khi cảm biến tốc độ trên xe ô tô gặp lỗi, xe thường có các dấu hiệu dưới đây:
Đèn ABS bật sáng
Khi cảm biến tốc độ bánh xe bị lỗi thì đèn báo phanh ABS trên bảng đồng hồ thường bật sáng để thông báo. Ngoài lý do này, đèn báo ABS bật sáng cũng có thể vì nhiều nguyên nhân khác như: áp suất dầu phanh giảm, trong đường dầu có không khí, má phanh bị mòn…
Hệ thống ABS hoạt động không chính xác
Hệ thống ABS được cấu tạo từ các bộ phận gồm hệ thống điều khiển, van thủy lực, cảm biến đo tốc độ, giúp đảm bảo an toàn khi phanh gấp. Hệ thống này sẽ vận hành ổn định trong trường hợp áp suất dầu được áp dụng cho từng bánh xe theo sự điều khiển của ECU, phù hợp với tốc độ của bánh xe đó.
Khi cảm biến tốc độ trên xe ô tô bị hư hỏng, hệ thống ABS sẽ nhận tín hiệu sai lệch hoặc không nhận được tín hiệu dẫn đến ABS hoạt động không chính xác. Điều này rất nguy hiểm bởi có thể khiến xe bị bó cứng phanh dẫn đến xe bị mất lái dù xe có ABS.
Đèn báo TCS sáng
Tương tự như ABS, TCS (Traction Control System) là hệ thống kiểm soát lực kéo giúp đảm bảo an toàn cho người lái trong các trường hợp bị trượt bánh hoặc phanh gấp.
Với những xe có trang bị hệ thống kiểm soát lực kéo TCS, bên cạnh gửi tín hiệu về hệ thống ABS, cảm biến tốc độ cũng sẽ gửi tín hiệu về hệ thống TCS. Bởi hệ thống kiểm soát lực kéo giúp kiểm soát sự trượt của bánh xe bằng cách phân bố công suất động cơ đến các bánh xe sao cho phù hợp với tốc độ của bánh xe đó.
Do đó hệ thống TCS cần nắm được thông tin về tốc độ thực tế của bánh xe. Nếu đèn TCS bật sáng ngay cả khi người dùng đã tắt hệ thống. Đây là tín hiệu cho thấy khả năng kiểm soát lực kéo của phanh đã bị lỗi và không còn hiệu quả.
Đèn Check Engine sáng
Đèn Check Engine là tín hiệu báo lỗi hệ thống động cơ, Bộ phận này thường được lắp đặt ở đồng hồ phía sau vô lăng. Trong khi đó, ECU là một khối điều khiển động cơ có vai trò tiếp nhận trực tiếp các thông tin từ cảm biến, tiến hành xử lý và gửi lại để điều khiển sự vận hành của hệ thống phanh. Khi ECU phát hiện thấy thông tin sai lệch so với thông thường hoặc không có tín hiệu, Check Engine sẽ lập tức sáng đèn để thông báo cho chủ xe.
Ngoài ra, đồng hồ đo tốc độ xe trên cụm đồng hồ cũng có thể không hoạt động
Lúc này, người dùng nên đưa phương tiện đến các trung tâm sửa chữa nhằm kiểm tra và khắc phục để tránh gặp phải nguy hiểm khi lưu thông. Đặc biệt, trường hợp đèn Check Engine nháy liên tục là cảnh báo khẩn cấp cho thấy động cơ đang gặp trục trặc nặng, cần xử lý gấp. Nếu chưa thể ngay lập tức sửa chữa, người điều khiển chỉ nên di chuyển với vận tốc tối đa là 25km/h để tránh nguy hiểm.
Ngoài ra, một số hư hỏng ở hệ thống chống bó cứng phanh ABS cũng là lưu ý quan trọng chủ xe nên biết để xử lý khi gặp phải.
Hướng dẫn vệ sinh cảm biến tốc độ ô tô
Chuẩn bị các dụng cụ cần thiết gồm: cờ lê 10, kích thủy lực, cần xiết lực, tuýp mở bánh, đội kê xe và khăn lau.
Bước 1: Tháo bánh xe
Tiến hành đậu ô tô trên nền phẳng và nâng bánh lên khỏi mặt đất bằng kích thủy lực, đặt xe bên trên con kê. Sau đó, thực hiện mở tất cả các tắc kê và tháo bánh ra khỏi xe. Để có thể quan sát cảm biến tốt hơn và tạo không gian rộng rãi khi sửa chữa, nên đánh lái hai bánh xe trước sang bên phía ghế lái khi cần gỡ ABS ở phía bánh phụ.
Bước 2: Tháo cảm biến
Cần phải xác định vị trí cảm biến trước khi tháo. Bộ phận này thường được đặt ở hộp vi sai hoặc hốc bánh xe tùy vào từng dòng ô tô. Sau khi biết vị trí, người thực hiện chỉ cần tháo bu lông ở chân cảm biến và bu lông định vị dây cáp. Tiếp theo, người sửa chữa chỉ cần nhấc bộ phận cảm biến và dùng vít để tách chân và tháo ra. Trong quá trình thực hiện không nên kéo dây vì dễ làm hỏng hệ thống ABS.
Bước 4: Tiến hành vệ sinh
Tiến hành vệ sinh cảm biến tốc độ bằng dung dịch vệ sinh chuyên dụng. Với phần bánh răng có thể dùng chổi lông để cọ sạch hơn. Tuyệt đối không sử dụng các loại chất tẩy rửa thông thường.
Bước 5: Lắp lại cảm biến, lắp bánh xe
Người dùng lắp đặt lại bộ phận theo đúng như ban đầu và tiến hành kiểm tra dây dẫn nhằm đảm bảo bộ phận này không bị căng hoặc chèn ép. Sau đó, thực hiện gắn lại bánh xe trở về trạng thái bình thường. Trong một vài trường hợp, sau khi vệ sinh, đèn ABS vẫn sẽ báo sáng. Đây là dấu hiệu bình thường và sẽ mất đi khi hệ thống phân tích được thiết lập lại.
Qua bài viết trên AUTOTECH tin rằng các bạn đã hiểu thêm phần nào về cảm biến tốc độ bánh xe cũng như cấu tạo nguyên lý hoạt động rồi đúng không nào? Cảm ơn các bạn đã quan tâm đến bài viết của chúng tôi và chúc các bạn lái xe an toàn trên mọi cung đường!
Đ/c tại tp Hà Nội : 392 Phúc Diễn, Xuân Phường, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Đ/c tại tp Hồ Chí Minh : 126C Phạm Hùng Nối Dài, xã Phước Lộc, huyện Nhà Bè, HCM
Hotline HN : 0904 397 889
Hotline HCM: 0963 387 818
Email: Levanducck@gmail.com
Website: autotechvietnam.com
